Οι περισσότεροι ενήλικες δεν έχουν ακούσει ποτέ για τον ιστότοπος κοινωνικής δικτύωσης Ask.fm. Κι όμως πρόκειται για ένα τεράστιο website στην Ευρώπη με περίπου 65 εκατομμύρια ενεργούς χρήστες. Το κύριο χαρακτηριστικό του είναι ότι οι μισοί από τους χρήστες του είναι άτομα κάτω των 18 ετών, που σημαίνει πως η ενεργή βάση χρηστών αποτελείται σε μεγάλο βαθμό από παιδιά τα οποία μάλιστα αλληλοαπειλούνται.

Τι είναι το Ask.fm;

Το Ask.fm είναι μια δωρεάν εφαρμογή και ιστότοπος που επιτρέπει στους χρήστες να δημοσιεύουν ανώνυμα σχόλια και ερωτήσεις στο προφίλ ενός άλλου ατόμου. Μπορεί κάποιος να εγγραφεί δημιουργώντας ένα λογαριασμό μέσω του Ask.fm ή να συνδεθεί χρησιμοποιώντας ένα λογαριασμό Facebook ή Twitter. Η εφαρμογή διευκολύνει την κοινή χρήση περιεχομένου σε άλλους ιστότοπους κοινωνικών μέσων όπως το Facebook, το Twitter και το Tumblr. Οι χρήστες έχουν την επιλογή να διασταυρώνουν τις ερωτήσεις και τις απαντήσεις στις ροές Facebook και Twitter και να χρησιμοποιούν την εφαρμογή Ask.fm από το Facebook.

Πώς λειτουργεί το Ask.fm

Μετά τη δημιουργία ενός λογαριασμού, οι χρήστες του Ask.fm έχουν την επιλογή να συμπληρώσουν περισσότερες προσωπικές πληροφορίες και εικόνες του χρήστη. Μόλις ο σύνδεσμος μοιραστεί στο διαδίκτυο, το προφίλ είναι δημόσιο και ο καθένας μπορεί να κάνει ανώνυμα σχόλια ή ερωτήσεις. Οι χρήστες μπορούν επίσης να αναζητήσουν άτομα που γνωρίζουν ήδη και να εισάγουν ονόματα χρήστη και ηλεκτρονικά μηνύματα για να βρουν φίλους.

Επιπλέον, όταν ένα προφίλ μεταδοθεί δημόσια, οι χρήστες μπορούν να "ακολουθήσουν" άλλους χρήστες και να υποβάλουν ερωτήσεις. Σε αντίθεση με το Facebook ή το Twitter, ένας χρήστης δεν μπορεί ποτέ να ξέρει ποιος τους ακολουθεί, αλλά μόνο τον συνολικό αριθμό των οπαδών τους. Η αρχική σελίδα είναι μια ροή ερωτήσεων και σχολίων και υπάρχουν καθημερινές και τυχαίες ερωτήσεις για να απαντήσετε στον ιστότοπο. Στην πραγματικότητα, ο χρήστης μπορεί να επιλέξει να θέσει την ερώτηση ανώνυμα ή να επιτρέψει την εμφάνιση των πληροφοριών του προφίλ του, όταν αποχωρήσει από τη λειτουργία "ζητήστε ανώνυμα".

Είναι το Ask.fm ασφαλές;

Η κύρια ανησυχία σχετικά με το Ask.fm είναι ότι διαθέτει ελάχιστες ρυθμίσεις απορρήτου και δεν πραγματοποιεί καθόλου ελέγχους ταυτότητας, παρέχοντας έτσι τη δυνατότητα αποστολής ανώνυμου περιεχομένου και ταυτόχρονα αδυνατεί την παρακολούθηση του. Δεδομένου ότι ο ιστότοπος επιτρέπει ανώνυμο, μη παρακολουθούμενο περιεχόμενο, χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο για την παρενόχληση στον κυβερνοχώρο, το σεξουαλικό περιεχόμενο και άλλες καταχρήσεις. Η εύκολη ενσωμάτωση με το Facebook και το Twitter κάνει το περιεχόμενο εξαιρετικά εύκολη στην πρόσβαση.

Απόρρητο, Αποκλεισμός & Αναφορά

Υπάρχουν ρυθμίσεις απορρήτου για το Ask.fm. Ένας χρήστης μπορεί να μεταβεί στην καρτέλα απορρήτου και να επιλέξει από διαφορετικές επιλογές ρύθμισης για να κάνει τον λογαριασμό λιγότερο προσπελάσιμο και λιγότερο ανώνυμο. Ο χρήστης μπορεί να επιλέξει:

• Για να μην λαμβάνει ανώνυμες ερωτήσεις
• Τι ειδοποιήσεις θα λαμβάνει μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου
• Ενεργοποίηση ιδιωτικών απαντήσεων, ώστε αυτές να μην εμφανίζονται στη ροή του προφίλ του.
• Να καθαρίσει τη "Μαύρη λίστα" αποκλεισμένων χρηστών, οι οποίοι εμποδίζονται από το να υποβάλουν μια ερώτηση

Για να αποκλείσει ο χρήστης έναν άλλο χρήστη, πρέπει να μεταβεί στη δεξιά πλευρά κάθε ερώτησης και να κάνει κλικ στο σύμβολο μικρού μπλοκ, να επιλέξει τον λόγο για τον αποκλεισμό και εν τέλει να κάνει κλικ στο κουμπί Αποκλεισμός. Αφού μπλοκαριστεί, δεν θα λάβετε ερωτήσεις από αυτό το άτομο. Ωστόσο, ακόμα και αν ένας χρήστης έχει αποκλειστεί, το συγκεκριμένο άτομο μπορεί ακόμη να έχει πρόσβαση στο προφίλ σας και να προβάλει άλλες αλληλεπιδράσεις. Οι χρήστες μπορούν επίσης να αφαιρέσουν ερωτήσεις στο προφίλ τους κάνοντας κλικ στο σταυρό στην επάνω δεξιά γωνία.

Επιπλέον, μπορείτε να κάνετε αναφορές ακατάλληλου περιεχομένου, ακόμη και αν δεν είστε χρήστης. Αν μετακινήσετε το ποντίκι σας πάνω σε μια ανάρτηση σε ένα προφίλ, υπάρχει η επιλογή να κάνετε κλικ σε ένα αναπτυσσόμενο βέλος που σας επιτρέπει να αναφέρετε μια ανάρτηση για τέσσερις διαφορετικούς λόγους: spam ή απάτη, ομιλία μίσους, βία και πορνογραφικό περιεχόμενο.

Βοηθώντας την προστασία των παιδιών στο διαδίκτυο – συστάσεις προς τους γονείς

Οι ανώνυμες εφαρμογές συνομιλίας που κυκλοφορούν, μπορούν να δημιουργήσουν κινδύνους για το παιδί σας, οπότε είναι επιβεβλημένο να ξεκινήσετε μια συζήτηση που θα τους βοηθήσει να καταλάβουν πώς θα παραμείνουν όσο το δυνατόν πιο ασφαλείς στο διαδίκτυο.

Είναι πολύ σημαντικό, όπου δεν μπορεί να αποφευχθεί η χρήση τέτοιων εφαρμογών, να ελέγξετε και να βεβαιωθείτε ότι το παιδί σας δεν βάζει προσωπικές πληροφορίες στο προφίλ του, είτε αυτό αφορά το Ask.fm, είτε οποιαδήποτε άλλη εφαρμογή ή διαδικτυακή πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης.

Όπως έχει προαναφερθεί, το Ask.fm είναι κατά βάση ένας ιστότοπος και εφαρμογή ερωτήσεων και απαντήσεων. Μετά την εγγραφή, επιτρέπει στους χρήστες του να θέτουν ερωτήσεις είτε επώνυμα είτε ανώνυμα και να απαντούν στις ερωτήσεις άλλων χρηστών. Η ιδιαιτερότητα του έγκειται στο γεγονός ότι επιτρέπει στους χρήστες να ξεκινούν ένα είδος ηλεκτρονικής "μάχης" ή ένα είδος καβγά και πολλές φορές μια ερώτηση συγκεντρώνει προσβολές από αγνώστους.

Πιο ανησυχητικό βέβαια είναι το γεγονός ότι όλες αυτές οι ερωτήσεις / απαντήσεις γίνονται μεταξύ μαθητών ηλικίας 13 ετών και πάνω (αν και έχουν εντοπιστεί μεμονωμένα και μικρότερες ηλικίες). Με μια σύντομη περιήγηση διαπιστώσαμε ότι οι περισσότερες ερωτήσεις που υποβάλλονται προέρχονται από τέτοιους “άγνωστους” χρήστες οι οποιοι προβαίνουν σε σκληρούς και χυδαίους χαρακτηρισμούς. Επίσης, έχουν παρατηρηθεί φαινόμενα εθισμού, χυδαιολογίας, καθώς επίσης και διατύπωση ερωτήσεων σκληρού σεξουαλικού και βίαιου περιεχομένου.

Η λεκτική κακοποίηση (bullying) είναι ένα διαχρονικό φαινόμενο, το οποίο μέσω της ανωνυμίας που παρέχει η εν λόγω εφαρμογή καθιστά την διάδοση του σε ακόμη μεγαλύτερο βαθμό. Αξίζει να σημειωθεί ότι στα 10 χρόνια λειτουργίας του, έχουν καταγραφεί αυτοκτονίες παιδιών ηλικίας 12 έως 17 ετών σε Αγγλία, Ιρλανδία και ΗΠΑ, οι οποίες σχετίζονταν άμεσα με λεκτική κακοποίηση (bullying) που δέχονταν μέσω του ask.fm.

Στη χώρα μας ευτυχώς δεν έχει καταγραφεί μέχρι στιγμής τέτοιο περιστατικό που να καταλήξει σε θάνατο, όμως, οι περιπτώσεις λεκτικής κακοποίησης είναι υπαρκτές και θα πρέπει άμεσα αντιμετωπιστούν, διαφορετικά θα θρηνήσουμε θύματα.

Τελειώνοντας, θα μπορούσαμε να πούμε πως ο γονικός ρόλος είναι ίσως η μεγαλύτερη πρόκληση αλλά παράλληλα μια από τις δραστηριότητες που προσφέρουν την περισσότερη επιβράβευση και μεγαλύτερη ικανοποίηση στη ζωή ενός ενήλικα.

Η εφηβεία αποτελεί την πιο σημαντική περίοδος στη ζωή κάθε ατόμου, κατά την οποία συχνά προκαλούνται εντάσεις ανάμεσα στους εφήβους και στους ενηλίκους. Οι γονείς καθώς και η κοινωνία ευρύτερα καλούνται να αντιμετωπίσουν και να πείσουν τους έφηβους κατά τέτοιο τρόπο ούτως ώστε να αναγνωριστούν ως φιλικοί παρά να απορριφθούν ως αντίδικοι.