Στα πλαίσια μίας μεγάλης και συντονισμένης επιχείρησης υπό την ηγεσία των γαλλικών και των αμερικανικών αρχών και με την ισχυρή υποστήριξη της Europol, επιτεύχθηκε ο τερματισμός της λειτουργίας της πλατφόρμας ανταλλαγής κρυπτονομισμάτων Bitzlato. Το παγκοσμίως εγγεγραμμένο ανταλλακτήριο κρυπτονομισμάτων που λειτουργεί στο Χονγκ Κονγκ είναι ύποπτο ότι διευκόλυνε το ξέπλυμα μεγάλων ποσών εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και τη μετατροπή τους σε ρούβλια. Οι αρχές επιβολής του νόμου έχουν κατάσχει την ψηφιακή υποδομή της υπηρεσίας, με έδρα τη Γαλλία, και ανέκριναν ηγετικά μέλη της διοίκησης της πλατφόρμας. Στην επιχείρηση συμμετείχαν επίσης διωκτικές και δικαστικές αρχές από το Βέλγιο, την Κύπρο, την Πορτογαλία, την Ισπανία και την Ολλανδία. Από πλευράς Κυπριακής Αστυνομίας, η επιχείρηση πραγματοποιήθηκε με την ενεργή συμμετοχή των μελών του Δικανικού Εργαστηρίου Ηλεκτρονικών Δεδομένων και του Κλάδου Διερεύνησης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος της Υ.Η.Ε. 

Σχεδόν οι μισές συναλλαγές Bitzlato συνδέονται με εγκληματικές δραστηριότητες

Η στόχευση κρίσιμων φορέων διευκόλυνσης του εγκλήματος, όπως οι ανταλλαγές κρυπτογράφησης, γίνεται βασική προτεραιότητα στη μάχη κατά του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο. Το Bitzlato επέτρεψε την ταχεία μετατροπή διαφόρων περιουσιακών στοιχείων κρυπτογράφησης όπως bitcoin, ethereum, litecoin, bitcoin cash, dash, dogecoin και USDT, σε ρωσικά ρούβλια. Υπολογίζεται ότι η πλατφόρμα ανταλλαγής κρυπτογράφησης έχει λάβει συνολικά περιουσιακά στοιχεία αξίας 2,1 δισεκατομμυρίων ευρώ (119 000 BTC).

Αν και οι μετατροπές κρυπτογραφικών περιουσιακών στοιχείων σε νομίσματα fiat δεν είναι παράνομες, οι έρευνες στους χειριστές κυβερνοεγκληματιών έδειξαν ότι μεγάλοι όγκοι εγκληματικών περιουσιακών στοιχείων περνούσαν από την πλατφόρμα. Η ανάλυση έδειξε ότι περίπου το 46 % των περιουσιακών στοιχείων που ανταλλάσσονταν μέσω του Bitzlato, αξίας περίπου 1 δισεκατομμυρίου ευρώ, είχαν διασυνδέσεις με εγκληματικές δραστηριότητες.

Η κρυπτανάλυση αποκάλυψε ότι η πλειονότητα των ύποπτων συναλλαγών συνδέεται με οντότητες που έχουν επιβληθεί κυρώσεις από το Office of Foreign Assets Control (OFAC), ενώ άλλες συνδέονται με απάτες στον κυβερνοχώρο, ξέπλυμα χρήματος, ransomware και υλικό κακοποίησης παιδιών. Για παράδειγμα, οι έρευνες έδειξαν ότι 1,5 εκατομμύρια συναλλαγές BTC έχουν πραγματοποιηθεί απευθείας μεταξύ των χρηστών του Bitzlato και της Hydramarket, οι οποίες καταργήθηκαν τον Απρίλιο του 2022.

Αυτή η πλατφόρμα ανταλλαγής, διαθέσιμη τόσο στη ρωσική όσο και στην αγγλική γλώσσα, ενοικίασε αποκλειστικούς διακομιστές από μια εταιρεία φιλοξενίας στη Γαλλία. Η συντονισμένη δράση των δικαστικών και αρχών επιβολής του νόμου από τις διάφορες εμπλεκόμενες χώρες οδήγησε στην κατάργηση της πλατφόρμας, σε κατασχέσεις υφιστάμενων χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων και σε περαιτέρω τεχνική ανάλυση.

Συνολικά αποτελέσματα

• Μέχρι στιγμής έχουν συλληφθεί 5 άτομα (1 στην Κύπρο, 3 στην Ισπανία και 1 στις ΗΠΑ).
• 1 άτομο ερωτήθηκε στην Πορτογαλία.
• Ο κύριος διαχειριστής που συνελήφθη στις ΗΠΑ.
• Διευθύνων Σύμβουλος, Οικονομικός Διευθυντής και Διευθυντής Μάρκετινγκ συνελήφθησαν στην Ισπανία.
• 8 έρευνες σε σπίτια (4 στην Ισπανία, 1 στην Κύπρο, 2 στην Πορτογαλία, 1 στις ΗΠΑ).
• Κατάργηση της ψηφιακής υποδομής της υπηρεσίας, επιτρέποντας περαιτέρω ανάλυση και έρευνα.
• Οι κατασχέσεις περιλαμβάνουν πορτοφόλια κρυπτογράφησης αξίας περίπου 18 εκατομμυρίων ευρώ σε κρυπτονομίσματα τη στιγμή της γραφής, οχήματα και ηλεκτρονικό εξοπλισμό.
• Πάγωσαν 100+ λογαριασμοί σε άλλα ανταλλακτήρια κρυπτογράφησης, που αφορούν συνολικά 50 εκατομμύρια ευρώ.
   

Κρυπτοανάλυση και διεθνής συντονισμός για την αποκάλυψη συνδέσμων

Κατά τις πρώτες φάσεις των ερευνητικών δραστηριοτήτων, η Europol διευκόλυνε την ανταλλαγή πληροφοριών, παρείχε αναλυτική υποστήριξη που συνδέει τα διαθέσιμα δεδομένα με διάφορες ποινικές υποθέσεις εντός και εκτός της ΕΕ και υποστήριξε την έρευνα μέσω της ανάλυσης εκατομμυρίων συναλλαγών κρυπτονομισμάτων.

Την ημέρα της δράσης, η Europol ανέπτυξε επί τόπου 13 εμπειρογνώμονές της (10 στη Γαλλία, 1 στην Κύπρο, 1 στην Ισπανία και 1 στην Πορτογαλία) και υποστήριξε την ανάπτυξη εθνικών ερευνητών σε άλλες χώρες που συμμετείχαν στις επιχειρησιακές δραστηριότητες. Η Ευρωπόλ υποστήριξε τις αρχές επιβολής του νόμου που ασχολούνται με τον συντονισμό σχετικά με την ανάλυση κρυπτονομισμάτων, τον διασταυρούμενο έλεγχο επιχειρησιακών πληροφοριών σε σχέση με τις βάσεις δεδομένων της Ευρωπόλ και την επιχειρησιακή ανάλυση. Αυτή τη στιγμή, ήδη περισσότερες από 3.500 διευθύνσεις bitcoin και πάνω από 1.000 στοιχεία χρήστη Bitzlato έδειξαν συνδέσμους με διάφορες ποινικές υποθέσεις που αναφέρθηκαν στα συστήματα της Europol. Η ανάλυση αυτών των δεδομένων και άλλων σχετικών υποθέσεων αναμένεται να πυροδοτήσει περαιτέρω ερευνητικές δραστηριότητες.

Εμπλέκονται οι αρχές επιβολής του νόμου

• Κύπρος: Αστυνομία Κύπρου
• Βέλγιο: Ομοσπονδιακή Αστυνομία (Federale Politie/Police Fédérale)
• Γαλλία: Εθνική Χωροφυλακή (Gendarmerie Nationale)
• Ηνωμένες Πολιτείες: Ομοσπονδιακό Γραφείο Ερευνών
• Ισπανία: Πολιτική Φρουρά (Guardia Civil)
• Κάτω Χώρες: Εθνική Αστυνομία (Πολιτεία) και Υπηρεσία Δημοσιονομικών Πληροφοριών και Ερευνών (FIOD)
• Πορτογαλία: Δικαστική Αστυνομία (Policia Judiciaria)

Εμπλέκονται οι δικαστικές αρχές

• Βέλγιο: Ομοσπονδιακή Εισαγγελία (Federal Parquet)
• Γαλλία: Εισαγγελέας Παρισίων / JUNALCO (Parquet de Paris / JUNALCO)
• Ηνωμένες Πολιτείες: Υπουργείο Δικαιοσύνης των Ηνωμένων Πολιτειών (US DOJ)

Με έδρα τη Χάγη, στην Ολλανδία, η Europol υποστηρίζει τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ στον αγώνα τους κατά της τρομοκρατίας, του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο και άλλων σοβαρών και οργανωμένων μορφών εγκλήματος. Η Europol συνεργάζεται επίσης με πολλά κράτη-εταίρους εκτός ΕΕ και διεθνείς οργανισμούς. Από τις διάφορες αξιολογήσεις απειλών έως τη συλλογή πληροφοριών και τις επιχειρησιακές δραστηριότητές της, η Europol διαθέτει τα εργαλεία και τους πόρους που χρειάζεται για να κάνει το μέρος της για να κάνει την Ευρώπη ασφαλέστερη.