Οι κυβερνοεπιθέσεις τύπου ransomware, είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα, που αντιμετωπίζουν τα τελευταία χρόνια οι Aρχές κατά του ηλεκτρονικού εγκλήματος. Οι καταγγελίες για επιθέσεις εναντίον των ηλεκτρονικών υπολογιστών και συστημάτων, οργανισμών, εταιρειών, αλλά και απλών πολιτών, ανέρχονται σε εκατοντάδες χιλιάδες κάθε χρόνο. Πρόκειται για επιθέσεις εναντίον ηλεκτρονικών υπολογιστών με ένα κακόβουλο λογισμικό ή αν προτιμάτε λυτρισμικό, το οποίο παρεμποδίζει τα θύματα να έχουν πρόσβαση στο σύστημα του ηλεκτρονικού τους υπολογιστή, κρυπτογραφώντας τα αρχεία τους. Ουσιαστικά, δηλαδή, με το λογισμικό αυτό, οι εγκληματίες κλειδώνουν τα αρχεία και το σύστημα του ηλεκτρονικού υπολογιστή και ζητούν από τα θύματά τους την καταβολή λύτρων για το ξεκλείδωμά του. Η διάδοση του κακόβουλου λογισμικού είναι πολύ εύκολη, καθώς μπορεί να διαδοθεί από μόνο του, μέσα από το διαδίκτυο και διάφορες μολυσμένες ιστοσελίδες.

Το τεράστιο μέγεθος του προβλήματος αυτού, έθεσε σε κινητοποίηση τις Αρχές, αλλά και ιδιωτικές εταιρείες για αντιμετώπιση του. Ενώνοντας τις δυνάμεις και τις προσπάθειές τους, δημιουργήθηκε τον Ιούλιο του 2016, η ιστοσελίδα “No More Ransom!” - www.nomoreransom.org, με σκοπό αφενός την ενημέρωση του κοινού για αυτή τη διαδικτυακή απειλή και αφετέρου την παροχή βοήθειας στα θύματα των επιθέσεων να ανακτήσουν τα δεδομένα τους. Στην εν λόγω ενέργεια συμμετέχει και η Αστυνομία Κύπρου και ειδικότερα η Υποδιεύθυνση Ηλεκτρονικού Εγκλήματος.

Μέσω του ιστότοπου, οι χρήστες θύματα τέτοιων επιθέσεων έχουν τη δυνατότητα να ενημερωθούν για το είδος του κακόβουλου λογισμικού, το οποίο πρόσβαλε τον υπολογιστή τους, αλλά και για το κατά πόσο υπάρχει διαθέσιμο εργαλείο αποκρυπτογράφησης για ανάκτηση των αρχείων τους. Τα σχετικά εργαλεία αποκρυπτογράφησης που αφορούν τα κακόβουλα λογισμικά του είδους λυτρισμικών, διατίθενται μέσω της ιστοσελίδας “No More Ransom!”. Αυτό επιτρέπει σε όλα τα θύματα των επιθέσεων που αφορούν τα λυτρισμικά, να ξεκλειδώσουν τα αρχεία τους χωρίς να χρειαστεί να πληρώσουν λύτρα σε επιτήδειους.

Ο ιστότοπος, ο οποίος είναι διαθέσιμος σε διάφορες γλώσσες, μεταξύ των οποίων και η ελληνική, με την πάροδο του χρόνου κατάφερε να συνεργάζεται συνολικά με μεγάλο αριθμό οργανισμών και υπηρεσιών επιβολής του Νόμου, μεταξύ τους και η Αστυνομία Κύπρου. Έχει βοηθήσει δεκάδες χιλιάδες χρήστες να ανακτήσουν τα αρχεία τους, μετά από κυβερνοεπιθέσεις τύπου ransomware, εξοικονομώντας εκατομμύρια σε χρηματικά ποσά ως καταβολή λύτρων προς τους δράστες.

Παρά το σημαντικό όμως βήμα που επιτεύχθηκε με τη δημιουργία του ιστότοπου “No More Ransom!” και τις συνεχείς αναβαθμίσεις των όσων προσφέρει, υπάρχει ακόμα μακρύς δρόμος για οριστική καταπολέμηση του προβλήματος αυτού. Όπως αναφέρεται και στον ιστότοπο, «είναι πολύ πιο εύκολο να αποφευχθεί η απειλή, παρά να καταπολεμηθεί όταν επηρεαστεί το σύστημα». Γι’ αυτό κάθε χρήστης του διαδικτύου, θα πρέπει να ενημερώνεται και να λαμβάνει τα ενδεικνυόμενα προληπτικά μέτρα, αφού η καλύτερη λύση στην αντιμετώπιση κυβερνοεπιθέσεων τύπου ransomware είναι η επιμελής πρόληψη.

Απλά μέτρα πρόληψης που οι χρήστες του διαδικτύου προτρέπονται να λαμβάνουν είναι:

• Να κρατούν αντίγραφο ασφαλείας (backup) των σημαντικών δεδομένων, σε  ξεχωριστό μέσο αποθήκευσης δεδομένων
• Να χρησιμοποιούν αξιόπιστα και ενημερωμένα προγράμματα antivirus
• Να μην κατεβάζουν αρχεία από ύποπτες πηγές
• Να μην ανοίγουν επισυναπτόμενα αρχεία ηλεκτρονικής αλληλογραφίας από  άγνωστους αποστολείς

Κάθε χρήστης, θα πρέπει να γνωρίζει επίσης, ότι σε περίπτωση που πέσει θύμα τέτοιων επιτήδειων, δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να καταβάλει τα λύτρα που ζητούνται, καθώς δεν είναι λίγες οι φορές που παρά την καταβολή των λύτρων, οι επιτήδειοι επανήλθαν ζητώντας περισσότερα χρήματα. Σε τέτοιες περιπτώσεις, ο χρήστης - θύμα, θα πρέπει να ενημερώνει άμεσα την Αστυνομία.

Για περισσότερες πληροφορίες και συμβουλές πρόληψης, το κοινό μπορεί να επισκεφθεί τον ιστότοπο “No More Ransom!” www.nomoreransom.org.